توضیحات

قالب مدولار بتن چیست؟

برای اینکه قالب مدولار را بهتر بشناسیم، ابتدا بهتر است تا به معنی مدولار توجه کنیم. مدولار در معماری و یا در طراحی به شیء یا قطعه‌ ای گفته می‌شود که بر اساس استاندارد خاصی از قبل ساخته شده است. در نتیجه شکل و همچنین اندازه این قطعات مشابه یکدیگر است و براساس نیاز قابلیت تکرار در کنار یکدیگر تا رسیدن به یک طرح یکپارچه را دارند.

قالب مدولار نیز از این تعریف پیروی می‌کند. قالب‌ های مدولار فلزی بتن، قالب یک شکل و با اندازه استاندارد مشخصی است که براساس پروژه این قابلیت را دارند که در جهات مختلف به یکدیگر اضافه شده و نیاز پروژه برای قالب بندی بتن را تامین کنند.

کاربرد قالب مدولار بتن

قالب مدولار کاربردهای فراوانی دارد. می‌توان گفت که در هر پروژه ساختمانی که از بتن در ساخت آن استفاده می‌شود، این نوع از قالب کاربرد دارد. به عنوان مثال، قالب مدولار را می‌توان برای ساخت فوندانسیون، قالب بندی ستون‌ها، قالب بندی دیوارها و سقف و یا داربست مدولار استفاده کرد. 

اگر قصد داشته باشید تا یک بتن ریزی یکپارچه نیز انجام دهید، این نوع قالب برای شما کاربرد خواهد داشت. می‌توانید با متصل کردن تعداد مشخصی از قالب مدولار به یکدیگر و انتقال آن به محل بتن ریزی، از قالب‌ های مدولاری که به یکدیگر متصل شده‌اند، به عنوان یک قالب یک تکه و یکپارچه استفاده کنید.

 

این قالب ها با طول 1، 1.5 و 2 متر و همچنین عرض 10 تا 50 سانتیمتر در انواع مختلفی چون تسمه جوشی و منحنی دوبل تولید میشوند. از دیگر تجهیزات تکمیلی مورد استفاده برای ساپورت این قالب ها در ساخت پروژه های مسکونی و عمرانی انواع نبشی (نبش بیرونی، نبشی داخلی، نبشی قاب، نبشی چنبره، سنگ نبشی منگنهدار، داربستهای ساختمانی (مثلثی، چکشی، ستاره ای شکل) و انواع اتصالات مورد نیازی است که در فرایند عمرانی به پیمانکاران کمک میکند.

چنانکه گفتیم قالب مدولار از جنس فلز ساخته شده است. فلز به اشکال مختلفی اعم از ورق، لوله و آرمیچر درآمده و محصولات مختلفی چون «تجهیزات قالب بتنی» با برش، خم، نورد، پرس، ماشین کاری، مونتاژ و جوش، رنگ آمیزی و آبکاری را با استفاده از آن میسازند.

 

قالب های مدولار که قالب همه کاره نیز نامیده میشوند بر اساس ماژول های 5 سانتیمتری طراحی و ساخته میشوند. این تجهیزات که در اندازه ها و ابعاد مختلف تولید میشوند بیشترین کاربرد را در تجهیزات قالب‌ بندی بتن دارند.

هر قالب از یک پوشش ورق و چهار تسمه پانچ در لبه و تسمه های تقویتی تشکیل میشود. تمامی قطعات آن از فولاد ساختمانی ساخته شده است. ورق روکش قالب مدولار دارای ضخامت 3 میلیمتر بوده و با تسمه های تشدید کننده تقویت میشود.

تسمهها علاوه بر ایفای نقش تقویت کننده ورق پوششی باعث اتصال قطعات قالب به یکدیگر و بست نیز میشوند. روی چهار تسمه جانبی هر قالب سوراخهایی در نظر گرفته شده است تا بتوان با استفاده از آن قالب های با ابعاد مختلف را به یکدیگر متصل کرد. شکل سوراخها و ابعاد آنها به گونهای طراحی شده است که به راحتی بتوان از گوه یا گیره برای اتصال استفاده کرد.

قالب های مدولار با عرضهای 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40، 45 و 50 سانتیمتر و طولهای 100، 150 و 200 سانتیمتری تولید می شوند.

علاوه بر این مزایا این امکان نیز وجود دارد تا بنا به درخواست کارفرما، قالب هایی با ابعاد سفارشی طراحی و ساخته شوند. اگر کیفیت یک قالب مدولار بالا باشد میتوانید حتی بالغ بر 150 بار نیز از آن در عملیات عمرانی خود استفاده کنید بدون آن که دچار خرابی شود. پس لازم است پیش از خرید قالب، در مورد جنس و کیفیت ساخت آن اطلاعاتی کسب کنید.

 

طول عمر قالب فلزی مدولار

از دیگر دلایل به صرفه بودن استفاده از قالب مدولار، طول عمر مفید این قالب است:

• قالب‌ های مدولار فلزی که برای بتن ریزی استفاده می‌شوند، این قابلیت را دارند تا بارها در پروژه‌های متعددی استفاده شوند. در نتیجه با یکبار هزینه کردن برای تامین آنها، شما می‌توانید هزینه آن را در بین تمامی پروژه‌های آتی خود تقسیم کرده و در واقع از آن به عنوان یکی از دستگاه‌ها و ماشین‌ آلات ساختمان سازی خود استفاده کنید.
• همچنین باید گفت که مدولار بودن این قالب باعث می‌شود تا استفاده‌ های متعدد و همچنین متفاوتی بتوانید از آنها در پروژه‌ های متفاوت داشته باشید و این خاصیت دلیلی برای به صرفه بودن تهیه قالب مدولار فلزی بتن برای یک پروژه ساختمانی نسبت به سایر قالب‌ ها است.‌
• در نهایت اینکه اگر به هر دلیلی تمایلی به نگهداری قالب‌ های مدولار پس از اتمام پروژه نداشته باشید، بسیاری از افرادی که پروژه‌های ساختمانی بتنی دارند، این قالب‌ ها را برای استفاده از آنها در پروژه خود، از شما خریداری خواهند کرد و در نتیجه بخش مهمی از هزینه شما برای تهیه قالب‌ های فلزی بازگردانده خواهد شد.

انواع قالب مدولار

قالب‌ های مدولار به دو روش تسمه‌ای (جوشی) و لبه خم ساخته می‌شوند.

 

قالب لبه خم و روش ساخت آن

شکل ظاهری قالب لبه خم فلزی بتن شبیه به قالب تسمه‌ای فلزی بتن است. با این تفاوت که در این نوع قالب از تسمه و ورق مجزایی برای اضلاع مکعب قالب استفاده نمی‌شود. قالب لبه خم از یک ورق یک تکه ساخته می‌شود. ورقی که برای قالب لبه خم استفاده می‌شود، از کناره‌ها توسط دستگاه برک خم شده و لبه‌های مورد نیاز قالب بندی بتن به وجود می‌آید. از آنجایی که قالب لبه خم از ورق یک تکه ساخته می‌شود، در این نوع از قالب نگرانی برای آسیب دیدن جوشکاری وجود ندارد.

مقایسه قالب لبه خم با قالب جوشی

مهمترین تفاوت این دو نوع قالب، روش ساخت آنها است که در قسمت قبل از این مطلب به آن پرداختیم. تفاوت دیگری که در بین قالب لبه خم با قالب جوشی وجود دارد. ورقی است که در ساخت آنها استفاده می‌شود. برای ساخت قالب لبه خم که یکپارچه است از ورق آهن به ضخامت سه میلیمتر استفاده می‌شود. اما قالب جوشی از دو نوع ورق متفاوت ساخته می‌شود. بدنه اصلی قالب تسمه‌ای از ورق آهن که ضخامت سه میلیمتر دارد ساخته می‌شود. اما در ساخت لبه‌های قالب که به تسمه معروف شده‌اند، برای استحکام بیشتر و قابلیت تحمل فشار بیشتر از ورق آهن پنج میلیمتر استفاده می‌شود.

تفاوت دیگری که در بین دو قالب لبه خم و قالب جوشی وجود دارد، پس از پایان کار و باز کردن قالب‌ ها از روی بتن مشخص می‌شود. از آنجایی که بتن با قالب بندی به صورت تکه‌ های کنار یکدیگر ساخته می‌شود، درزهایی در بین این قالب‌ ها وجود دارد. این درزها در بتنی که توسط قالب تسمه‌ای قالب بندی شده است، کمتر از درزهایی است که در بتن قالب بندی شده با قالب خمیده دیده می‌شود.

وزن این دو نوع قالب نیز متفاوت از یکدیگر است. قالب‌ های تسمه‌ای در مقابل قالب لبه خم، وزن بیشتری دارد. این تفاوت وزن به دلایلی همچون استفاده از ورق پنج میلیمتر در لبه‌های قالب جوشی به وجود می‌آید. می‌توان گفت که در هر متر مربع از قالب تسمه‌ای اضافه وزنی در حدود دو هزار و پانصد گرم نسبت به قالب لبه خم وجود دارد.

تفاوت دیگر این دو نوع قالب در مورد قیمت آنها است. در حالت کلی می‌توان گفت که قیمت قالب جوشی فلزی بتن ارزان‌تر از قالب لبه خم فلزی است. به یاد داشته باشید که به قالب لبه خم، قالب طرح ارس نیز گفته می‌شود.

البته تاکید برخی از سازندگان در مناطق جغرافیایی کشورمان ایران در استفاده از یک نوع خاص قالب فلزی به این دلیل است که در گذشته قالب تسمه‌ای فقط در برخی مناطق و قالب لبه خم نیز در مناطق دیگری تولید و در دسترس قرار داشت. در نتیجه برخی سازندگان به استفاده از یک نوع قالب عادت کرده و به این دلیل بیشتر از آن قالب استفاده می‌کنند.

تفاوت عمر مفید قالب لبه خم با قالب تسمه‌ای

از خاصیت‌های مهم قالب‌ های فلزی، امکان استفاده دوباره از آنها در سایر پروژه‌ها است. در واقع با خرید قالب فلزی بتن، شما می‌توانید در چند پروژه از آنها استفاده کنید. البته این موضوع به شیوه نگهداری صحیح و استفاده کردن اصولی از قالب‌ ها مرتبط است. اما در حالت کلی، با توجه به اینکه بدنه و لبه‌های قالب تسمه‌ای با جوش ‌به یکدیگر متصل شده‌اند، در صورتیکه این کار به درستی انجام نشده باشد، ممکن است در استفاده چندباره از قالب، جوش‌ها کند شده و بر اساس فشار وارده، قالب حالت خود را از دست بدهد. اما در قالب لبه خم که یکپارچه است، این مشکل وجود نداشته و در نتیجه می‌توان گفت که عمر مفید قالب لبه خم می‌تواند بیشتر از قالب تسمه‌ای باشد.